Ενήλικη Παχυσαρκία
Η αντιμετώπιση του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας αποτελεί δύσκολο και προκλητικό θέμα. Μετά την αποτυχία πολλών μεθόδων που έχουν δοκιμαστεί κατά καιρούς, αισιόδοξα αποτελέσματα φαίνεται να υπάρχουν όταν το θέμα αντιμετωπίζεται ως αλλαγή στον τρόπο ζωής. Σταδιακές αλλαγές που μπορεί το άτομο να προσαρμόσει εύκολα στην καθημερινότητά του αυξάνουν την πιθανότητα να διατηρηθούν σε μακροχρόνιο επίπεδο και να γίνουν συνήθειες. Υπάρχουν, βεβαίως, άτομα που ακολουθούν πιο εύκολα ένα οργανωμένο διαιτολόγιο. Ακόμα και αυτή η προσέγγιση απαιτεί κατάλληλους χειρισμούς, ώστε να μην είναι στείρες οδηγίες προς εκτέλεση, αλλά να αντανακλά την καθημερινή ζωή του ατόμου. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις διάφορες ανορθόδοξες θεωρίες που έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση του προβλήματος, οι οποίες διαφημίζουν συνήθως τη μαγική συνταγή. Το άτομο βοηθάται να τις αναγνωρίζει και ενημερώνεται για τους κινδύνους που ενέχουν. Απαραίτητο συμπλήρωμα στην αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας με τρόπους που είναι αρεστοί και εφαρμόσιμοι από το άτομο, καθώς και η υποστήριξη από το οικογενειακό και ευρύτερο περιβάλλον.Παιδική & Εφηβική Παχυσαρκία
Ο αριθμός των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών και εφήβων αυξάνεται τα τελευταία χρόνια με ταχύτατους ρυθμούς. Στη χώρα μας, τα ποσοστά υπέρβαρων ατόμων ηλικίας από 10 έως 15 ετών είναι 21.7% για τα αγόρια ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των κοριτσιών είναι 9.1%. Σχετικά με την αντιμετώπιση του προβλήματος, τα τελευταία χρόνια εφαρμόζονται συμπεριφοριστικά μοντέλα και στην παιδική και εφηβική παχυσαρκία (όπως άλλωστε και στους ενήλικες), με κύριο στόχο της παρέμβασης την αλλαγή των διαιτητικών συνηθειών και την τροποποίηση σχετικών παραγόντων από το οικογενειακό και ευρύτερο περιβάλλον. Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ του σύντομου και απότομου περιορισμού της διαιτητικής πρόσληψης από τη μια, και της υιοθέτησης υγιεινών διαιτητικών συνηθειών - με ταυτόχρονη αύξηση της φυσικής δραστηριότητας - από την άλλη. Στην τελευταία μόνο περίπτωση μπορεί να επιτευχθεί ο μακροχρόνιος έλεγχος του σωματικού βάρους, με απώτερο στόχο την προαγωγή της υγείας.Κλινικά Περιστατικά
Είναι πολλά τα νοσήματα στα οποία η διατροφή διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπισή τους. Τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο σακχαρώδης διαβήτης – δύο νοσήματα που αποτελούν τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου σε παγκόσμιο επίπεδο – μπορούν σε σημαντικό βαθμό να προληφθούν αλλά και να «ρυθμιστεί» η εξέλιξή τους με την κατάλληλη διατροφή. Τα γαστρεντερικά, επίσης, νοσήματα αποτελούν πολύ συχνά κλινικά περιστατικά στα οποία η διατροφική αντιμετώπιση είναι καίριας σημασίας. Τα κλινικά περιστατικά που αναλαμβάνονται αφορούν τον Σακχαρώδη Διαβήτη, τα Καρδιαγγειακά Νοσήματα, τα Γαστρεντερικά Νοσήματα, την Αναιμία, τις Ηπατοπάθειες, τις Νεφροπάθειες και τα Πνευμονολογικά.Εγκυμοσύνη & Θηλασμός
Οι ανάγκες σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά μιας γυναίκας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της είναι αυξημένες σε σχέση με την προηγούμενη κατάστασή της. Οι αυξήσεις αυτές είναι περισσότερο έντονες σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά (π.χ. σίδηρος, ασβέστιο, κα) για την καλύτερη ανάπτυξη του εμβρύου. Η διατροφή της πρέπει να είναι ισορροπημένη για την καλύτερη υγεία τόσο του παιδιού όσο και της ίδιας. Νοσήματα, όπως ο διαβήτης κύησης, εμφανίζονται όλο και συχνότερα. Ο ισορροπημένος τρόπος διατροφής και η κάλυψη των αναγκών αποτελούν βασική προϋπόθεση για μία ομαλή εγκυμοσύνη. Όσον αφορά στο μητρικό θηλασμό, τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα για το βρέφος μπορούν να συνοψιστούν στη φυσιολογική ανάπτυξη του, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού του συστήματος, την προστασία από αλλεργίες, την αύξηση του IQ, την πρόληψη από παχυσαρκία και διάφορα νοσήματα (καρδιαγγειακά, σακχαρώδης διαβήτης, κα) και την ανάπτυξη ψυχικού δεσμού με τη μητέρα. Τα πλεονεκτήματα του θηλασμού, όμως, είναι εξίσου σημαντικά και για τη μητέρα. Συγκεκριμένα, μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, προστατεύει την υγεία των οστών, προστατεύει τα αποθέματα σιδήρου, παρέχει μερική αντισυλληπτική προστασία και βοηθάει στην εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος. Η σύσταση του μητρικού γάλακτος επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό από τη διατροφής της θηλάζουσας μητέρας. Η νέα μητέρα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική με την ποιότητα και ποσότητα της διατροφής ώστε να καλύπτει τις αυξημένες ανάγκες τόσο σε ενέργεια όσο και σε μακρο- και μικροθρεπτικά συστατικά.Τμήμα Προαγωγής Υγείας
Ο μη ισορροπημένος τρόπος διατροφής αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση πολλών νοσημάτων με βασικότερα τα καρδιαγγειακά, το σακχαρώδη διαβήτη και τον καρκίνο. Ο νέος τρόπος ζωής των περισσοτέρων χαρακτηρίζεται από την αυξημένη κατανάλωση γρήγορου και έτοιμου φαγητού, από παράλειψη υγιεινών διατροφικών επιλογών, καθώς και από μειωμένα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας. Ακόμη και άτομα φυσιολογικού σωματικού βάρους έχουν πολύ κακής ποιότητας διατροφή. Δηλαδή, καταναλώνουν τρόφιμα και φαγητά πλούσια σε λίπος, ζάχαρη, νάτριο και συντηρητικά. Αν και οι Έλληνες αποτελούσαν πρότυπο για το μεσογειακό τρόπο διατροφής τους, τα τελευταία χρόνια έχουν «δυτικοποιηθεί» σε σημαντικό βαθμό. Ωστόσο, πρέπει να γίνει κατανοητό πως με το σωστό προγραμματισμό πολλές και σημαντικές αλλαγές μπορούν να προσαρμοστούν στην καθημερινότητα του καθενός και να διατηρηθούν στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου τρόπου ζωής και φυσικής δραστηριότητας.Αθλητική Διατροφή
Είναι ευρέως γνωστό και καλά τεκμηριωμένο πως η διατροφή αποτελεί σημαντικό και καθοριστικό παράγοντα στην απόδοση των αθλητών. Είναι σημαντικό η δίαιτα του αθλητή να είναι επαρκής σε ενέργεια, ώστε να καλύπτονται οι ενεργειακές ανάγκες ενός υγιούς ατόμου. Οι απότομες αλλαγές στην ενεργειακή πρόσληψη καθώς και οι δίαιτες χαμηλές σε ενέργεια, εκτός των άλλων προβλημάτων, στην αθλητική απόδοση μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση της μυϊκής μάζας και αυξημένο κίνδυνο για κούραση ή τραυματισμό. Οι υδατάνθρακες είναι σημαντικοί για να διατηρήσουν τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα και αναπληρώσουν το γλυκογόνο των μυών. Η δίαιτα του αθλητή που ασκείται έντονα καθημερινά θα πρέπει να περιλαμβάνει 50-60% της συνολικής ενέργειας με τη μορφή υδατανθράκων. Γενικά, μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά η οποία καλύπτει τις αυξημένες ανάγκες των αθλητών είναι το κλειδί της επιτυχίας.
