Μελίνα Σ. Καριπίδου, MSc
Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Επιστημονική Συνεργάτιδα Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Η πανδημία του κορονοϊού είναι αδιαμφισβήτητα μια πρωτοφανής κατάσταση για όλους μας. Είναι καίριας σημασίας αυτή την περίοδο, όπου το άγχος και η ανησυχία όλων μας είναι στα ύψη, να προσπαθούμε να ενημερωνόμαστε από έγκυρες πηγές για το τι ισχύει και τι όχι. Μεταξύ των διαφόρων πτυχών του θέματος, έχουν ανακύψει και προβληματισμοί στο κοινό για τον ρόλο της διατροφής και των τροφίμων και κατά πόσο μπορούν να μας προφυλάξουν από μια επικείμενη μόλυνση.
Επί της αρχής, λοιπόν, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO-World Health Organization) και η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA-European Food Safety Authority) αναφέρουν ότι κανένα συγκεκριμένο τρόφιμο ή συμπλήρωμα διατροφής δεν μπορεί να μας προφυλάξει να μολυνθούμε από τον κορονοϊό, ούτε και έχει εγκριθεί κάποιος τέτοιος σχετικός ισχυρισμός για τρόφιμο ή συστατικό. Τη θέση αυτή ασπάζονται και άλλοι οργανισμοί υγείας, όπως και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων-Διατροφολόγων της Ελλάδας.
Δυστυχώς, όμως, οι μύθοι και οι ισχυρισμοί γύρω από την επίδραση της διατροφής στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην προστασία από την ασθένεια Covid-19 φιγουράρουν σε όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης. Οι πιο δημοφιλείς αναφορές αφορούν το σκόρδο, το λεμόνι, το ζεστό νερό, το λάδι ρίγανης και κάποια super foods. Όσον αφορά στα θρεπτικά συστατικά, πολύ συχνή είναι η συσχέτιση των βιταμινών D, C, A, αυτών του συμπλέγματος Β, αλλά και των ω-3 λιπαρών οξέων και του σιδήρου με την προφύλαξη από την Covid-19. Μπορεί όλα αυτά με κάποιο τρόπο να συνδέονται με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος, αυτό όμως απέχει πολύ από το να θεωρούμε ότι η μεγάλη κατανάλωσή τους θα δράσει σαν όπλο κατά του ιού. Επαναλαμβάνοντας τη βασική αρχή, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση για το ρόλο κανενός από αυτά στην προστασία μας από τον κορονοϊό.
Στο γενικότερο πλαίσιο θωράκισης της υγείας μας, παράλληλα με την επίτευξη μιας καλής φυσικής κατάστασης, ενθαρρύνεται η διατήρηση μια ισορροπημένης διατροφής. Σίγουρα υπάρχουν πολλά θρεπτικά συστατικά που εμπλέκονται στη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος, αλλά δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε κάποιο από αυτά ως κυριότερο ή να το προτείνουμε ως πρόληψη από τις λοιμώξεις. Πάντως, για την ελληνική πραγματικότητα, η ισορροπημένη διατροφή είναι και σε μεγάλο βαθμό εφαρμόσιμη, σύμφωνα με το περιβόητο μοντέλο της Μεσογειακής δίαιτας, η οποία έχει διαπιστωθεί ότι προλαμβάνει από πολλά χρόνια νοσήματα. Παράλληλα, ενισχυτικές για την υγεία και την άμυνά μας συμπεριφορές είναι η επαρκής πρόσληψη θερμίδων, η καλή ενυδάτωση, ο επαρκής ύπνος, η περιορισμένη κατανάλωση αλκοόλ και η περιορισμένη κατάχρηση νικοτίνης.
Εν κατακλείδι, κρατάμε την ψυχραιμία μας, προσπαθούμε να τρώμε σωστά και επαρκώς, δεν αναζητάμε μαγικά τρόφιμα ή συστατικά να μας προφυλάξουν και οπλιζόμαστε με δύναμη και υπομονή!